fbpx
,

Finansowanie przez pracodawcę składki ubezpieczeniowej pracowników a zwolnienie z obowiązku wypłaty odprawy pośmiertnej

W razie śmierci pracownika w czasie trwania stosunku pracy lub w czasie pobierania po jego rozwiązaniu zasiłku z tytułu niezdolności do pracy wskutek choroby, rodzinie przysługuje od pracodawcy odprawa pośmiertna.

Odprawa pośmiertna

Wysokość odprawy pośmiertnej, jest uzależniona od okresu zatrudnienia pracownika u danego pracodawcy i wynosi: jednomiesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 10 lat; trzymiesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 10 lat; sześciomiesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 15 lat. Odprawę pośmiertną na rzecz rodziny zmarłego wypłaca pracodawca, może się on jednak od tego obowiązku zwolnić.

Zwolnienie z obowiązku wypłaty odprawy pośmiertnej

Zgodnie z treścią art. 93 § 7 Kodeksu pracy regulującego kwestie zwolnienia pracodawcy z obowiązku wypłaty odprawy pośmiertnej:

Art. 93 § 7. Odprawa pośmiertna nie przysługuje członkom rodziny (…), jeżeli pracodawca ubezpieczył pracownika na życie, a odszkodowanie wypłacone przez instytucję ubezpieczeniową jest nie niższe niż odprawa pośmiertna przysługująca zgodnie z § 2 i 6. Jeżeli odszkodowanie jest niższe od odprawy pośmiertnej, pracodawca jest obowiązany wypłacić rodzinie kwotę stanowiącą różnicę między tymi świadczeniami.

Zgodnie z powyższym w przypadku kiedy to pracodawca ubezpieczył pracownika na życie, a odszkodowanie wypłacone przez instytucję ubezpieczeniową jest nie niższe niż odprawa pośmiertna w wysokości przewidzianej przepisami, pracodawca jest zwolniony z wypłaty rodzinie odprawy pośmiertnej. Jeśli odszkodowanie wypłacone przez instytucję ubezpieczeniową jest niższe, pracodawca zobowiązany jest wypłacić rodzinie różnicę pomiędzy świadczeniami.

Przesłanki zwolnienia pracodawcy z obowiązku wypłaty odprawy pośmiertnej

Pracodawcy często oferują swoim pracownikom możliwość przystąpienia do ubezpieczenia grupowego na życie, w których składka ubezpieczeniowa może być potrącana z wynagrodzenia pracownika. Pojawia się jednak pytanie, czy taka sytuacja traktowana jest jako spełnienie przez pracodawcę przesłanki, o której mowa w art. 93 par. 7 Kodeksu pracy, czyli czy „pracodawca ubezpieczył pracownika na życie”.

Z odpowiedzią na powyższe pytanie przychodzi odpowiedź ministra pracy i polityki społecznej na interpelację nr 21116 w sprawie prawa do odprawy pośmiertnej z dnia 25 marca 2011 r.:

„(…) Podniesiona w interpelacji państwa posłów kwestia dotyczy regulacji zawartej w art. 93 § 7 k.p. dopuszczającej możliwość zwolnienia się pracodawcy z obowiązku wypłaty odprawy. Zachodzi to wówczas, gdy pracodawca zawarł z zakładem ubezpieczeń umowę na mocy, której ubezpieczył pracownika na życie i z tego tytułu z własnych środków opłaca stosowne składki, skutkiem czego w razie śmierci pracownika osoby uprawnione otrzymają odszkodowanie nie niższe od kwoty odprawy odpowiadającej okresowi zatrudnienia zmarłego pracownika. (…) Powołane przepisy art. 93 §7 K.p. nie obejmują sytuacji, gdy pracodawca zawarł z zakładem ubezpieczeń umowę o tzw. ubezpieczenie grupowe pracowników, w ramach którego pracownicy dobrowolnie deklarują wysokość wpłacanych przez nich składek, które są potrącane przez pracodawcę z wynagrodzenia pracowników.”

Wobec powyższego należy uznać, że samo umożliwienie przez pracodawcę przystąpienia pracownikowi do ubezpieczenia grupowego na życie, w którym składka ubezpieczeniowa jest potrącana z wynagrodzenia pracownika, w przypadku śmierci pracownika, nie zwalnia pracodawcy od wypłaty odprawy pośmiertnej.

W doktrynie podnosi się, że wyjątek wystąpi w przypadku, gdy polisa wyraźnie określa wysokość składki z podziałem na poszczególne zdarzenia ubezpieczeniowe, w których zakresie wyodrębnia śmierć pracownika, a składka z tytułu tego zdarzenia ubezpieczeniowego jest w całości pokrywana ze środków pracodawcy. W takiej sytuacji można przyjąć, że pomimo tylko częściowego partycypowania w kosztach całego ubezpieczenia, to właśnie pracodawca ubezpieczył pracownika na życie i może skorzystać ze zwolnienia z obowiązku wypłaty odprawy pośmiertnej w takim zakresie, w jakim roszczenia członków rodziny pracownika zostały zaspokojone przez ubezpieczyciela.

Wobec powyższego, pracodawca musi finansować pracownikowi 100% składki za część ubezpieczenia zapewniającą wypłatę świadczenia z tytułu śmierci ubezpieczonego. W przypadku, gdyby wysokość świadczenia z ubezpieczenia była niższa, pracodawca będzie zobowiązany wypłacić rodzinie różnicę.

Opodatkowanie i oskładkowanie

Jeżeli pracodawca opłaca całość lub część składki za grupowe ubezpieczenie na życie, ta kwota powinna zostać doliczona do przychodu pracownika i od całości wynagrodzenia pracodawca powinien pobrać podatki i składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.

autor: prawnik Michał Dynaś